DAMLA SULAMADA FİLTRENİN FAYDALARI
Damla sulama sistemlerinlerinde olmazsa olmazı filtreler yapılan damla sistemlerinin kalbi olarak basınç kaynağı ile damla borunun arasında yer alır. Damla sulamanın en önemli parçası olan laterallerin ömrü, bu lateraller üzerinde yer alan damlatıcıların işlevlerine devam edip etmediklerine göre belirlenir. Damlatıcıların içinde yer alan su geçiş kanalları, suyun enerjisini azaltıp, çıkış basıncını düşürmek amacı ile çok dar olarak imal edilmiştir. bu ise damlacıların kısmen veya tamamen tıkanma riskini artırmaktadır. bu damlatıcıların tıkanması damlama borusunun faaliyetinin sona ermesine sebep olur. Bu yüzden filtre grubu sistemde hayati bir nokta teşkil eder. Aynı zamanda tıkanma riski eş su dağılımındaki bozukluklara sebep olacağından ürün miktarı ve kalitesini de bozacaktır. Ve birim alandan alınan ürün miktarının düşmesine sebep olacaktır.
DAMLAMADA ÖNEMLİ NOKTALARDAN BİRİ DOGRU GÜBRELEME VE DOGRU SULAMA PROGRAMININ UYGULANMASI
Filtrelerin genel olarak görevi:
Az basınç kaybı ile suyu süzmek,
Katı maddelerin kaçmasını önlemek
Katı maddeleri sistem dışına kolayca atmak,
Her ters yıkama sonrası filtrenin ilk konumuna gelmesi ve ters yıkama sırasında çok az su harcaması. Gibi başlıca önemli görevleri vardır
FİTRE SEÇİMİ YAPILIRKEN
Suyun kaynağını alındığı yer(kuyu göl havuz vs..)
Suyun kirlilik derecesi(kumluluk ve mil veya yosun gibi kirleticilerin yogunluk oranı)
Suyun debisi
Pompa çıkışının çapı
Gibi değerler göz önün de bulundurulmalıdır.
İYİ BİR FİLTREDE ARANAN ÖZELLİKLER
Filtre su debisini azaltmadan suyu süzmelidir;
Filtre katı maddeleri kaçırmamalıdır;
Filtre tutmuş olduğu katı maddeleri sistem dışına kolayca atmalıdır;
Filtre ters yıkama sırasında çok az su harcamalıdır;
Filtre bakterilerin çoğalmasına yardımcı olmamalıdır.
DİSK FİLTRE
Diskli Filtre de görünen sentetik disklerin üst üste bir kolona dizilmesi ile oluşur. Filtre görevi yapan bu diskler üst üste sıkıştırılır. Disklerin üst ve alt yüzünde, filtrenin mikron seviyesindeki süzme kabiliyetini belirleyen ince kanallar bulunur. Diskler üzerindeki bu kanallar birbirini kesecek şekilde ters yönlerdedir. Diskler birbiri üzerine konduğunda bu kanallar birbirini kesen çok miktarda filtre katmanları oluşturur (çok katlı bezlerden imal edilmiş bir filtre gibi). Bu kanallardan geçen su istenen parçacık çapına kadar filtrelenir.
1.Filtre Kullanımında Dikkat Edilecek Hususlar
A. Pompa çalıştırılmadan önce filtrenin tıkanık olup olmadığı kontrol edilmelidir. Bu maksatla disk ya da elek filtrenin kapağı açılarak filtre içinin temiz olduğu kontrol edilmelidir.
B. Sulama esnasında filtre tıkandığında filtre giriş basıncı yükselir çıkış basıncı ise düşer. Giriş ile çıkış basınçları arasında 1 Atü (ya da 1 bar) ya da daha fazla fark oluştuğu görüldüğünde filtrenin temizlenmesi gerekir. Tek basınç saati olan filtrelerde filtrenin tıkandığı basınç saatinin titremesinden anlaşılır. Filtreleme sistemlerin de en önemli aşama filtrelerin temizlik işlemidir. Bu konu asla atlanılmaması gereken bir işlemdir. Damlama borularının tıkanmaması için bu işlem mutlaka gerçekleştirilmelidir.
FİLTRELERİN TEMİZLENMESİ
Filtrelerin temizlenmesi işlemi su şekillerde olur
a-sökülüp temizleme: Tekli veya geri yıkaması olmayan sistemler de sistem girişi ile çıkışı arasında basınç farkı gözlenildiği zaman sistem durdurulur. Filtre sökülüp disk ya da elek kısmı çıkarılıp temizlendikten sonra takılır. ve sistem çalıştırılır.
b-ters yıkamalı temizleme: sistemlerde geri yıkama vanaları olan filtre gurubunda sistemin giriş ve çıkışlarında basınç kaybı olduğu zaman tahliye vanaları açılarak vanalar sayesin de ters yıkama işlemi sayesin de sistemdeki birikmiş parçaların dışarı atılması.
c-otomasyonlu sistem: manuel ters yıkama işleminin sistemdeki basınç farklılıklarını algılayan elektronik devreler yardımı ile işlemin yapılması.
Çok Kumlu Ortamlarda Filtre
Seçimi: özellik ile kuyudan alınan sulama sularında kuyun eski olması veya büyük dalgıçların kullanılması yada bölgesel özelliklerden dolayın aşırı kum ve mil görülebilir. böyle ortamlarda sistemde ağır kum partiküllerini siklon hareketi ile süzük filtremizin çalışmasını ve görevini tam yapabilmesi amacı ile hidrosiklon kullanılması önem arz etmektedir. Hidrosiklon suyun debisine göre tekli olabilmesi gibi Çoklu olma ihtimalide mevcuttur.hidrosiklon suyun sistem içinde siklon hareketi yapması mantığı ile çalışır.sistem devamına disk veya elek filtre konulması gerekir. İhtiyaca göre seçilen hidrosiklonlu sistemlerin ters yıkamalı manüel veya otomatik olması filtre sitemin verimliliği açısından önem teşkil etmektedir.
GÖL, DERE YATAGI, GÖLETLERDEN ALINAN SULARDA
Bu tip sulama sularında kum filtresi kullanılmalı:diğer ismi ile gravel tank veya yosun tankıda denir.bu tankların içindeki tutucu görevini çeşitli katmanlardan oluşmuş kuartz kumu yapmaktadır.sistem devamında disk veya elek filtre ile desteklenmelidir.
Su kaynağından gelen istenmeyen yosun yaprak böcek vs.. gibi malzemelerin tutulmasın da önemli bir işlevi olan kum filtreleri devamında filtre ile desteklenmelidir.kum filtreleri için deki kuartz kumu gelen katı malzemeleri ve yosun partüküllerini tutma görevini yapar.
Bu sistemler (bay-passlı) olmaları durumunda yardımcı vanalar ile ters yıkama işlemini manuel ya da otomasyonlu olarak gerçekleştirir.
GÜBRE TANKI
Damla sulama verimliği artırmada önemli bir yer teşkil eden gübrelemede bitkinin besin maddesi sitemden verilerek damlatıcılar vasıtası ile ile karşılanır :metal tanklar sayesinde sisteme gübreleme verilebileceği gibi dozajlama pompaları ilede bu sistem uygulanabilir.gübreleme disk veya elek filtre önünde kurulu olmalıdır.gübreyi direk damlama sistemimine verilmesi erimemiş gübre partiküllerinin dripleri tıkamasına yol açabilir.
GÜBRELEMEDE DİKKAT EDİLECEK KONULAR
Fazla kireçli(sert sularda) fosforlu gübreyi temel olarak dorudan tporaga uygulamakdaha dogrudur.
Gübre sulama sistemi tam basınca ulaşıp tüm hatlar su ile dolmadan verilmemelidir.
Damla sulama sisteminde kulanılacak gübreler gübre tankına konulmadan veya gübre tankının içinde hojen hale getirilmeden kulanılmamalı.Gübre suyla iyice karıştırılıp eriyik hale getirilmeli ve katı partükülerin çökmesi saglanmalıdır.Potasyım nitrat için bu tür bir uygulamaya gerek yoktur.
Sistem içindeki gübrenin tamamen boşalıp topraga verile bilmesi için sistem en az 20 25 dk çalışyırılmalı ve tankın içindeki gübrenin tam boşaldıgından emin olunmalıdır.
Sulama mevsimi sonunda %0,05 likHNO3(nitrik asit) ile çalıştırılarak temizlik saglanmalı sistemdeki tıkanmaları önlemek içinde HCL(hidrolik asitveya H2SO4(sülfirik asit)kulanılmalıdır:
ASİT KULANIMIDA
Öncelik ile asitli yapıların suyla reaksiyona gireceği unutulmamalı çıkan gazları direk solumamalıdır.
Tankın içine1\3 oranında su konulup asit gerekli oranda ilave edilip üzerine su konulmalıdır.(direk asit dökülüp üzerine su ilave edilmemelidir)
Asit suyla reaksiyona gireceği için tankı azı belli oranda beklenip daha sonra kapatılmalıdır.
Sisteme verilen karışım dan sonra suyla yıkama en az 15 dak devam ettirilip sistem ve tank içindeki kimyasal tamamen boşaltılmalıdır.
Damlama sulama fayda ve uygulaması
Damla sulama yönteminde temel ilke, bitkide nem eksikliğinden kaynaklanan bir gerilim yaratmadan, her defasında az miktarda sulama suyunu sık aralıklarla yalnızca bitki köklerinin geliştiği ortama vermektir. Bu yöntemde bazen her gün, hatta günde birden fazla sulama yapılabilmektedir. Damla sulama yönteminde arındırılmış su, basınçlı bir boru ağıyla bitki yakınına yerleştirilen damlatıcılara kadar iletilir ve damlatıcılardan düşük basınç altında toprak yüzeyine verilir. Su buradan infiltrasyonla toprak içerisine girer, yerçekimi ve kapillar kuvvetlerin etkisi ile bitki köklerinin geliştiği toprak hacmi ıslatır. Başka bir deyişle, bu yöntemde genellikle alanın tamamı ıslatılmaz. Bitki sırası boyunca ıslak bir şerit elde edilir ve bitki sıraları arasında ıslatılmayan kuru bir alan kalır. Böylece, mevcut sulama suyundan en üst düzeyde yararlanılır.
1- Kullanılabilir toprak suyunun yararlılığı artar.
2- Bitkiler daha iyi gelişir ve verimleri artar.
3- Bitkilerin tuzdan zarar görmeleri azalır.
4- Gübre verilmesi kolaylaşır ve etkinlikleri artar.
5- Yabancı ot gelişimi azalır.
6- işgücü gereksinimi azalır.
7- Enerji ihtiyacı azalır.(yakıt ve elektrikten tasarruf)
